امروزه دستکش‌ها جایگاه ویژه‌ای در صنایع مختلف غذایی و بهداشتی پیدا کرده‌اند. همچنین برخی از انواع دستکش‌ها نیز در محیط‌های صنعتی برای حفاظت از کارکنان در برابر آسیب‌های مواد شیمیایی به کار می‌روند. به همین دلیل امروزه انواع مختلفی از دستکش‌ها در بازار یافت می‌شوند که هریک برای کاربردهای خاصی ساخته شده‌اند. دستکش لاتکس بدون پودر و دستکش لاتکس کم پودر و نیتریل از پرکاربردترین انواع دستکش‌ها در بازار هستند. در این مقاله می‌خواهیم به مقایسه دستکش نیتریل و لاتکس بپردازیم و تفاوت دستکش نیتریل و لاتکس را از منظرهای مختلف موردبررسی قرار دهیم.
تفاوت دستکش نیتریل و لاتکس ازنظر مواد سازنده
شاید بتوان گفت که مهم‌ترین تفاوت دستکش نیتریل و لاتکس ماده سازنده این دو دستکش است. دستکش لاتکس به‌عنوان یک دستکش طبیعی شناخته می‌شود که با استفاده از شیره درختی به نام Hevea Brasiliensis ساخته شده است. در طول زمان ویژگی‌های این نوع دستکش‌ها با افزودن مواد مختلف به آن‌ها تغییر کرد. برای مثال برای افزایش انعطاف‌پذیری آن‌ها و راحت‌تر شدن فرایند دست کردن دستکش لاتکس، از کربنات کلسیم، نشاسته و تالک استفاده شد.
همچنین به مدت چهار دهه از ماده‌ای به نام لیکاپدیم به‌عنوان نخستین روان کننده دستکش لاتکس استفاده شد. اما با روشن شدن مضرات این ماده برای بدن انسان، پودر تالکم جایگزین آن شد. چندی بعد مشخص شد که پودر تالکم نیز منشا یک بیماری پوستی در دست‌ها بوده است؛ به همین دلیل از ماده بی‌خطری مانند پودر ذرت در دستکش‌های لاتکس استفاده شد که پوست را تحریک نمی‌کرد و انعطاف‌پذیری دستکش را بالا می‌برد.
این در حالی است که دستکش نیتریل یک دستکش مصنوعی است که در ساخت آن از انواع مختلفی از پلاستیک‌ها استفاده شده است. این دستکش‌ها با هدف رفع حساسیت‌های ایجادشده توسط دستکش لاتکس اختراع شدند. مواد اصلی در ساخت دستکش نیتریل، بوتادین، اکریل و نیتریل نام دارند. ترکیب این سه ماده باعث شده که استحکام دستکش نیتریل تا حد زیادی افزایش یافته و بتواند حتی در مواجهه با اسیدهای سخت نیز مقاومت کند.
دستکش های نیتریل موجود |
مقایسه دستکش نیتریل و لاتکس ازنظر ویژگی‌ها
واضح است که تفاوت دستکش نیتریل و لاتکس از منظر ویژگی‌های این نوع دستکش‌ها، از تفاوت میان مواد سازنده آن‌ها نسات می‌گیرد. اما همین تفاوت میان ویژگی‌ها باعث شده که این دستکش‌ها دامنه کاربرد متفاوتی داشته باشند و محبوبیت آن‌ها را در نزد افراد تغییر داده است.
مهم‌ترین ویژگی‌های دستکش لاتکس عبارت‌اند از:
- راحتی و انعطاف زیاد
- چسبندگی زیاد به دست و عدم ایجاد مزاحمت در حین کار
- طول عمر زیاد
- امکان استفاده طولانی‌مدت بدون تغییر در ویژگی‌ها
- محکم و بادوام
- سازگار با محیط‌زیست به دلیل استفاده از مواد طبیعی در ساخت آن
- مانع بسیار خوب برای جلوگیری از نفوذ رطوبت در مکان‌های عفونی با ریسک بالا
- مقرون‌به‌صرفه
از سوی دیگر اگر بخواهیم مقایسه دستکش نیتریل و لاتکس را از منظر ویژگی‌ها تکمیل کنیم؛ باید با ویژگی‌های دستکش نیتریل نیز آشنا شویم. مهم‌ترین این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
- ضد حساسیت بودن
- بسیار مقاوم در برابر ایجاد سوراخ یا پاره شدن
- قابل‌استفاده به مدت طولانی بدون تغییر در ویژگی‌ها
- چسبندگی بسیار عالی به دست بدون ایجاد اختلال در حس لامسه
- مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و اسیدی
- طول عمر بسیار زیاد
- مناسب کار در محیط‌هایی با احتمال انتقال عفونت
از مقایسه این فهرست ویژگی‌ها می‌توان فهمید که دستکش لاتکس ممکن است در برخی از افراد ایجاد حساسیت کند. همین تفاوت دستکش نیتریل و لاتکس باعث شده که در بسیاری از موارد، دستکش نیتریل جایگزین دستکش لاتکس شود. در کنار این‌ها هر دو گزینه‌های بسیار خوبی برای کار در محیط‌های عفونی با ریسک زیاد هستند؛ زیرا هردو بسیار نفوذناپذیر بوده و می‌توانند مانع خوبی در برابر نفوذ آلودگی‌ها باشند. به همین دلیل هردو دستکش از گزینه‌های محبوب پزشکان و دندان‌پزشکان هستند.
هرچند که هر دو نوع دستکش با قدرت زیادی به دست‌ها می‌چسبند و مانع از نفوذ مواد آلوده به پوست می‌شوند؛ اما باید بدانید که اندازه دستکش‌های وینیل معمولا بزرگ‌تر است و این نوع دستکش‌ها کمتر به دست می‌چسبند. همچنین ضخامت آن‌ها نیز نسبت به دستکش‌های لاتکس بیشتر است.
البته در مواردی که فرد با ابزارهای تیز سروکار دارد؛ استفاده از دستکش نیتریل توصیه می‌شود. زیرا این نوع دستکش مقاومت بسیار زیادی در برابر سوراخ شدن و پارگی داشته و حتی اگر به‌طور مستقیم در مجاورت اشیا تیز قرار بگیرد؛ سوراخ یا پارگی بر روی آن ایجاد نخواهد شد.
دستکش های لاتکس بدون پودر |
تفاوت دستکش نیتریل و لاتکس ازنظر رنگ
یکی از ساده‌ترین تفاوت‌های میان این دو دستکش که معمولا در مقایسه دستکش نیتریل و لاتکس مطرح نمی‌شود؛ رنگ دستکش‌ها است. ازآنجاکه دستکش نیتریل بیشتر در محیط‌هایی استفاده می‌شود که احتمال برخورد با اسید یا اجسام تیز بیشتر است؛ رنگ آن معمولا آبی یا مشکی است. به همین دلیل حتی سوراخ‌های ریزی که بر روی آن ایجاد می‌شوند نیز به‌سرعت قابل‌تشخیص هستند. اما رنگ دستکش لاتکس معمولا به رنگ شیری یا سفید است.
مقایسه دستکش نیتریل و لاتکس ازنظر کاربرد
تفاوت دستکش نیتریل و لاتکس ازنظر ویژگی‌ها باعث می‌شود که دامنه کاربرد این دو نیز متفاوت باشد. این نوع از دستکش‌ها به دلیل اینکه اختلالی در حس لامسه ایجاد نمی‌کنند؛ می‌توانند گزینه مناسبی برای جراحان و پزشکان باشند. هرچند هردو گزینه‌های بسیار خوبی برای استفاده در محیط‌های عفونی و پزشکی هستند؛ اما در زمان مقایسه دستکش نیتریل و لاتکس تفاوت‌هایی نیز در زمینه کاربرد آن‌ها مشاهده می‌شود.
دستکش لاتکس بیشتر در محیط‌هایی مورداستفاده قرار می‌گیرد که کار دقیق با دست موردنیاز باشد. به دلیل اینکه این دستکش کاملا به دست می‌چسبد و درست مانند لایه‌ای از پوست عمل می‌کند؛ می‌توان آن را در هنگام آشپزی، انجام کارهای آزمایشگاهی و معاینه‌های پزشکی مورداستفاده قرار داد.
هرچند دستکش نیتریل نیز در زمان آشپزی یا انجام کارهای آزمایشگاهی، به کار می‌رود؛ ولی به دلیل اندازه بزرگ‌تر، استفاده از آن برای این کاربردها محدودتر است. این در حالی است که مقاومت بسیار زیاد این دستکش در برابر مواد شیمیایی و اسیدهای سخت، آن را برای استفاده در محیط‌های صنعتی بسیار مناسب کرده است. در کنار این‌ها انعطاف‌پذیری بیشتر آن‌ها باعث شده که در زمان انجام کارهایی که به حرکت دقیق و مداوم انگشتان نیازی دارند؛ از این نوع دستکش استفاده شود.
انواع دستکش لاتکس کم پودر |
سخن پایانی
داستان تفاوت دستکش نیتریل و لاتکس از آنجا شروع می‌شود که ماده اصلی در تولید این دو نوع دستکش با یکدیگر تفاوت دارد. دستکش لاتکس یک دستکش طبیعی است که با محیط‌زیست سازگاری زیادی دارد. اما دستکش نیتریل یک دستکش بسیار مقاوم و انعطاف‌پذیر است که در مقابل نفوذ مواد شیمیایی و اسیدها مقاوم بوده و به‌راحتی سوراخ نمی‌شود. این دستکش برای افرادی مناسب است که به مواد طبیعی یا پودرهای به‌کاررفته در دستکش لاتکس حساسیت دارند. در این مقاله به مقایسه دستکش نیتریل و لاتکس پرداختیم و دانستیم که ویژگی‌ها و کاربرد آن‌ها با یکدیگر متفاوت است.
